Risicobeschrijving
De uitlaatgassen van dieselmotoren worden dieselmotoremissie (DME) genoemd. DME is schadelijk voor de gezondheid. Dieselmotoremissie (DME) bestaat uit dieselroetdeeltjes en diverse gasvormige verontreinigingen waaronder NOx, CO, SO2 en koolwaterstoffen. Dieselroetdeeltjes zijn hele kleine stofdeeltjes die bij inademing tot diep in de longen (de longblaasjes) terecht kunnen komen.
DME kan de kans op longkanker en blaaskanker vergroten. DME staat dan ook op de SZW-lijst van kankerverwekkende stoffen en processen. Het kan ook andere negatieve effecten op de gezondheid hebben, zoals oogirritatie, hart- en vaataandoeningen, luchtwegklachten, ontstekingsreacties en longfunctieveranderingen, mogelijk samenhangend met COPD en astma. Het is dan ook nodig om de blootstelling aan DME te voorkomen of, als dat technisch niet mogelijk is, zoveel als mogelijk te beperken.
De meest actuele informatie over DME vindt u terug op www.arboportaal.nl van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
AANPAK
Bij het opstellen van uw RI&E (en Plan van aanpak) zult u de blootstelling aan DME moeten beoordelen, met behulp van schattingen en/of metingen. Raadpleeg hiervoor uw Arbodienst of een specialist. Bij het voorkomen of beperken van blootstelling aan DME dient de arbeidshygiënische strategie te worden gevolgd. Kijk bij het oplossen van risico’s of problemen eerst naar de bron van het probleem. Is aanpakken bij de bron niet mogelijk? Dan kun je andere maatregelen nemen. Bekijk hier de video voor een uitleg over de bronaanpak.
OPLOSSINGEN
In elke kolom zijn de oplossingen gerangschikt naar effectiviteit, dat wil zeggen de mate waarin het risico verminderd of geheel weggenomen wordt. De meest effectieve oplossingen binnen een kolom staan bovenaan, de minst effectieve oplossingen onderaan.
Aanpak bij de bron
- Vervang (eigen) voertuigen met dieselmotoren voor voertuigen met een andere aandrijving
Hulpmiddelen/afscherming bron
- Afzuigventilator met afzuigslangen
- Roetfilters achteraf inbouw – retrofit
- Opsteekfilters
Korte toelichting: gebruik deze bijvoorbeeld bij het in- en uitrijden. Dit opzetfilter behoeft niet gebruikt te worden indien:- personen- en bestelwagens zijn voorzien van een roetfilter
- bedrijfswagens voor goederen- en personenvervoer beschikken over de Euro Klasse 4-, en 5- en 6-norm. Let op bij een koude start: dan blijft een opsteekfilter ook bij deze type bedrijfswagens verplicht omdat er toch blootstelling plaatsvindt. Dat is niet het geval bij een ‘warm gedraaide’motor.
Organisatorische oplossingen
BRANCHENORM, WET EN ACHTERGROND
- Hoofdstuk 4 van het Arbeidsomstandighedenbesluit (Arbobesluit); met name afdeling 1: ‘Gevaarlijke stoffen’ en afdeling 2: ‘Aanvullende voorschriften kankerverwekkende of mutagene stoffen en kankerverwekkende processen’;
- Artikel 4.15 lid 1: de werkgever dient een lijst met namen bij te houden van werknemers die aan de kankerverwekkende stof worden blootgesteld. Inclusief blootstellingbeoordeling.
- Artikel 4.10a: de werkgever dient de werknemer een periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) aan te bieden.
- Artikel 4.13: omschrijving van nadere voorschriften voor de RI&E bij blootstelling aan kankerverwekkende stoffen.
- Branchenorm (sinds 2012) carrosseriebranche DME: 7 ‘microgram elementaire koolstof per kubieke meter lucht’ (aangeduid als: 7 µg EC/m3 (TGG-8 uur, gemeten in respirabel stof)). Om hieraan te voldoend dient u minimaal de maatregelen te nemen zoals vermeld onder oplossingen.
Achtergrond